Przemówienie Zdzisława Maszkiewicza, Przewodniczącego Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Ziemia Radomska pod Pomnikiem Radomskiego Czerwca '76 - 2017-06-25
Szanowni Państwo,
W 41. rocznicę wydarzeń Radomskiego Czerwca ’76.,
przy pomniku poświęconym uczestnikom tamtych wydarzeń, w imieniu organizatorów -
NSZZ „ Solidarność” Ziemia Radomska, Stowarzyszenia Czerwiec ’76, Prezydenta
Miasta Radomia - witam wszystkich zebranych.
Szczególnie serdecznie
witam wszystkich Bohaterów Radomskiego Czerwca’76 represjonowanych w 1976 roku.
To Wasze Święto i wam należą się od nas dziś słowa podziękowania i uznania za
waszą walkę. Bez Radomskiego Czerwca 1976 roku nie doszłoby do powstania
„Solidarności”, a bez „Solidarności” Polska nie odzyskałaby w 1989 r. wolności.
Dziękujemy Wam!
Witam rodzinę sp. ks. Romana Kotlarza – męczennika
Radomskiego Czerwca. Witam dostojnych gości obecnych dziś tu z nami. Jego
Ekscelencję Ks. Biskupa Henryka Tomasika, Ordynariusza Diecezji Radomskiej,
Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Tadeusza Majchrowicza.
Witam wszystkie poczty sztandarowe, w tym poczty naszego Związku z pocztami
z KF Ursusa i ZR Płockiego na czele. Witam wszystkich członków i sympatyków
Związku, przedstawicieli Komisji Zakładowych NSZZ “Solidarność” Regionu Ziemia
Radomska, delegacje “Solidarności” z wielu Regionów i „Solidarności” Rolników
Indywidualnych.
Witam radomskich parlamentarzystów prawicy oraz
przedstawicieli prawicowych partii i stowarzyszeń politycznych. Witam
przedstawicieli władz miasta Radomia z Prezydentem Radosławem Witkowskim, Rady
Miejskiej miasta Radomia z Dariuszem Wójcikiem oraz władz samorządowych i
wojewódzkich Mazowsza, powiatu ziemskiego Radomskiego oraz powiatów sąsiednich i
gmin naszego regionu. Witam przedstawicieli Światowego Związku Żołnierzy Armii
Krajowej, Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego i Związku
Sybiraków, harcerzy, Zabużan i Wołyniaków, przedstawicieli IPN z prezesem
Jarosławem Szarkiem, panem Marcinem Krzysztofikiem i Danutą Pawlik, Warszawy,
Radomia, witam Waldemara Bartosza, Mariana Króla, Waldemara Dubińskiego,
Andrzeja Kierkowskiego, Jerzego Obrębskiego, Andrzeja Kropiwnickiego, Krzysztofa
Doślę.
Witam przedstawicieli Państwowej i Ochotniczej Straży Pożarnej,
leśników, Wojska Polskiego, Państwowej Inspekcji Pracy, Policji, Kuratorium
Oświaty, Sanepidu, rektorów radomskich uczelni, dyrektorów zaprzyjaźnionych
zakładów pracy, witam młodzież szkół radomskich, narodowców i kibiców,
przedstawicieli prasy, radia i TV oraz księży, zakonników i siostry zakonne,
rycerzy Jana Pawła II i Kolumba.
Witam
Wszystkich Radomian i mieszkańców Radomskiego, którzy przybyli tu pod Pomnik, by
uczcić 41. rocznicę Radomskiego Czerwca ’76.
Szanowni Państwo,
Od wielu lat spotykamy się tu – pod pomnikiem
Radomskiego Czerwca ’76, by oddawać hołd bohaterom tamtych wydarzeń. By
wspominać tamte dni, które zmieniły bieg historii Polski. Dzień 25 czerwca 1976
roku był dla Radomia najważniejszym dniem w całej historii XX wieku.
25
czerwca 1976 roku kilkadziesiąt tysięcy radomskich robotników wyszło na ulice,
by powiedzieć „nie” komunistycznemu reżimowi. Potem były „ścieżki zdrowia”,
tortury, aresztowania i wyrzucanie z pracy. Prześladowania uczestników tamtych
wydarzeń i ich rodzin ciągnęły się całymi latami. Z rąk SB zginął ks. Roman
Kotlarz, bohaterski kapłan, który miał odwagę błogosławić radomskich robotników
idących pod Komitet Wojewódzki PZPR. Miasto zapłaciło za swój brak uległości
wobec komunistów odebraniem funduszy, cofnięciem inwestycji i zablokowaniem
rozwoju. To bolesne doświadczenie, bolesne brzemię…
Jednak jesteśmy
niezmiennie dumni, że tu w Radomiu był jeden z przystanków na drodze naszej
ojczyzny do odzyskania suwerenności i niepodległości. Był Poznań, było Wybrzeże,
był Radom, a dopiero potem rok 1980 i „Solidarność”. Możemy śmiało powiedzieć –
bez Radomskiego czerwca’76 nie byłoby Sierpnia 1980 r.
To także czas i
miejsce, byśmy powiedzieli wszyscy uczestnikom Radomskiego Czerwca
„dziękujemy Wam za waszą odwagę, za waszą walkę”.
Zapoczątkowaliście lawinę,
która zmiotła po kilkunastu latach komunistów z ich stołków, zmieniła bieg
historii Europy, świata. Jesteśmy więc tu dziś w 41 rocznicę, by powiedzieć temu
światu, że zawdzięcza swój obecny kształt także bohaterskim robotnikom z
Radomia. By im jeszcze raz podziękować.
Dziękujemy też tym, którzy w 1976
roku, mimo presji komunistycznej nie wahali się by wyciągnąć pomocną dłoń do
prześladowanych radomskich robotników i ich rodzin, którzy wspierali ich
materialnie i duchowo, próbowali bronić ich przed zakłamanym komunistycznym
wymiarem sprawiedliwości, dyspozycyjnymi sądami i kolegiami.
Dziękujemy członkom
Komitetu Obrony Robotników, Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Kościołowi
oraz innym osobom, które kierowały się ową międzyludzką solidarnością.
Pomogliście przenieść iskierkę wspólnego dobra przez te najtrudniejsze dla
Radomia lata.
Tak z ludzkiego odruchu solidarności i pomocy narodziła się
„Solidarność”, która swoją siłę ujawniła w1980 r.
Szanowni Państwo,
To NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska od początku
walczył o to, by uczestnicy tamtych wydarzeń zostali zrehabilitowani, by
przywrócono im godność i należne miejsce w polskim społeczeństwie.
W piątą
rocznicę Radomskiego Czerwca, w 1981 r., dzięki wysiłkom MKR NSZZ „Solidarność”
Ziemia Radomska poświęcono kamień węgielny pod pomnik Radomskiego Czerwca’76. I
choć w 1981 r. nie udało się wywalczyć pełnej rehabilitacji uczestników
radomskiego protestu i nie można było ich publicznie nazwać bohaterami - na
kamieniu węgielnym widnieją bowiem zaledwie słowa o „Ludziach
skrzywdzonych w związku z robotniczym protestem” – to ten kamień stał tu,
u zbiegu ulic Żeromskiego i 1 Maja ( dziś 25 Czerwca), jako widomy znak, stale
przypominający komunistom, że polskie społeczeństwo jest przeciw nim, a ich
władza nie będzie trwała wiecznie. 4 czerwca 1991 roku przy tym pomniku modlił
się za Polskę i „Solidarność” Ojciec Święty Jan Paweł II.
Walkę
o przywrócenie godności bohaterom Czerwca’76 oraz zadośćuczynienie im za lata
prześladowań „Solidarność” Ziemia Radomska toczyła dalej. Gdy w 1997 r. w
wyborach zwyciężyła AWS podjęliśmy starania, by sejm RP przyjął stosowne
regulacje prawne przy okazji nowelizacji ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń
wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu
państwa polskiego. Na wniosek Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Ziemia
Radomska, przygotowano też pierwsze wnioski kasacyjne dotyczących osób
niesłusznie skazanych za uczestnictwo w wydarzeniach Radomskiego Czerwca.
Kolejny etap naszej walki o przywrócenie godności bohaterom Czerwca’76
rozpoczął się po pierwszym zwycięstwie wyborczym Prawa i Sprawiedliwości.
Ówczesny premier Jarosław Kaczyński, przeforsował w sejmie RP nowelizację
ustawy, którą na wniosek NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska przygotowała
p. poseł Marzena Wróbel. 19 września 2007 r. prezydent Lech Kaczyński
podpisał ją , przywracając tym samym cześć i godność Ludziom Czerwca 1976 r., a
także dając im po tak wielu latach możliwość ubiegania się o zadośćuczynienie
moralne i finansowe za lata krzywd i prześladowań.
Potem Zarząd Regionu NSZZ
„Solidarność” podjął starania, udzielając wszelkiej niezbędnej pomocy, by
Bohaterowie Czerwca zorganizowali się. Tak powstało Stowarzyszenie „Czerwiec
76”, którego jednym z zadań jest pielęgnowanie pamięci o wydarzeniach
Radomskiego Czerwca’76, o bohaterskich robotnikach Radomia, którzy w tamtych
trudnych dniach mieli odwagę upomnieć się o sprawiedliwość i ludzką godność.
W zeszłym roku Zarząd Regonu NSZZ „Solidarność” wraz Prezydentem Miasta
Radomia i Stowarzyszeniem Czerwiec ’76 zorganizował obchody 40. rocznicy
Radomskiego Czerwca. Uczestniczyli w nich przedstawiciele najwyższych władz
państwowych z Prezydentem RP Andrzejem Dudą i premier Beatą Szydło, marszałkami
Sejmu i Senatu na czele, członkowie Episkopatu Polski, parlamentarzyści oraz
rzesze innych miłych nam gości. Wydarzenie to obiło się szerokim echem w Polsce
i świecie, przyczyniając się do rozsławienia i upamiętnienia wydarzeń
Radomskiego Czerwca’76.
Niedawno spotkało nas z tego powodu miłe wyróżnienie
– zorganizowane przez nas obchody 40. rocznicy Radomskiego Protestu Robotniczego
Czerwiec '76 zostały uznane w plebiscycie przeprowadzonym przez Muzeum Historii
Polski za Wydarzenie Historyczne Roku 2016. To wspaniałe uhonorowanie naszego
wspólnego wysiłku.
Szanowni państwo,
Ten pomnik, to miejsce, to jest
miejsce, w którym radomska „Solidarność” walczyła i walczy o szacunek, godność
dla Bohaterów Radomskiego Czerwca’76 i wolność naszej ojczyzny wspólnie z
przedstawicielami radomskiego Kościoła. To jest to miejsce, w którym od lat
odprawiana jest rocznicowa msza św. pod pomnikiem Radomskiego Czerwca’76, zawsze
25.06, zawsze o godz. 18.00.
W marcu 1995 roku Walny Zjazd Delegatów NSZZ
„Solidarność” Regionu Ziemia Radomska podjął uchwałę ustanawiającą dotychczasowy
kamień węgielny Pomnikiem Bohaterów Radomskiego Czerwca, a kolejne nasze zjazdy
podtrzymały ową decyzję.
I choć dziś pojawiają się inicjatywy budowy nowego
pomnika, to my od kilku lat proponujemy, by Bohaterom Radomskiego Czerwca
wystawiono prawdziwy „pomnik serc” – Dom Weterana dla Bohaterów Czerwca’76
z Radomia, Płocka, Ursusa - gdzie owi Bohaterowie, których zdrowie i
status ekonomiczny zniszczyły lata prześladowań ze strony komuny, mogliby
spokojnie, godnie, dostatnio i pod godziwą opieką spędzić resztę swojego życia.
Może władze Radomia wraz z samorządowcami z Płocka i Ursusa o taką szlachetną w
swojej wymowie i bardzo konkretną zarazem formę upamiętnienia się pokuszą.
Takiej mądrości życzymy im z całego serca!